BUZUL AŞINIM VE BİRİKİM ŞEKİLLERİ

Kutup bölgeleri ile yüksek dağların üst kısımlarında bütün yıl hiç erimeden kalan karlara toktağan kar (daimi) denir Enlemin etkisiyle toktağan kar sınırı Ekvatordan Kutuplara doğru azalır

Bugün dünyanın yaklaşık %10 ‘u (15 milyon km² si) buzullarla kaplıdır Buzulların etki alanı daha çok kutuplara yakın yerlerdir


BUZUL ÇEŞİTLERİ

Sirk Buzulu :Yüksek dağlık alanlardaki küçük çukurlukları dolduran buzullardır Yurdumuzda bazı yüksek dağlık bölgelerde vardır
Ör: Cilo (Buzul Dağı) Sat, Ağrı, Tendürek, Süphan , Kaçkar, Erciyes, Uludağ, Beydağları, Geyik Dağları, Bolkar , Binboğa dağları gibi

Vadi Buzulu: Buzul aşındırması ile oluşan vadilerin içini dolduran buzullardır Ör: Cilo dağında olduğu gibi

Takke Buzulu: Volkan dağlarının üst kısmında oluşan buzullardır Ör: Ağrı dağında olduğu gibi

Örtü Buzulu: Kutup bölgelerinde görülür Antartika ve Grönland’da olduğu gibi Kutup bölgelerinde denizde yüzen buz dağlarına Aysberg denir

BUZUL AŞINDIRMASINDA ETKİLİ FAKTÖRLER

• Buzulun kalınlığına: Kalınlık fazla ise aşındırma oyma şeklinde , az ise törpüleme şeklinde olur
•Yatak Eğimine: Yatak eğimi fazla ise aşındırma törpüleme şeklinde az ise oyma şeklindedir
•Kayaların Özelliğine Zemin sert kayalardan oluşmuş ise aşındırma törpüleme şeklinde , yumuşak ise oyma şeklinde olur


BUZUL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ

BUZUL VADİSİ

Buzul aşındırması sonucu oluşan “U” şeklindeki vadilerdir Akarsu vadilerine göre boyları kısadır ve sürekli iniş göstermezler (inişli –çıkışlıdır)

HÖRGÜÇ KAYA

Farklı aşınma sonucu oluşan ve genellikle deve hörgücüne benzeyen kayalardır

SİRK (BUZ YALAĞI)

Dağların üst kısmında aşındırma ile oluşan küçük çukurluklardır

MOREN

Buzulların aşındırarak taşıdığı kum , çakıl gibi maddelere moren denir

DRUMLİN

Buzul biriktirmesi ile oluşan alçak tepelere denir.

SANDER DÜZLÜĞÜ

Buzulların eridiği yerde ortaya çıkan akarsuların taşıdığı malzemeleri biriktirmesi ile oluşan düzlüklerdir
Türkiye’nin bugünkü yer şekillerinin oluşmasında en az etkili olan dış kuvvet buzullardır Buzulların en etkili olduğu bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesi'dirSebebi; yükseltisinin fazla olmasıdırAyrıca Doğu Karadeniz Bölümünde Kaçkar Dağı, İç Anadolu Bölgesi'nde Erciyes Dağı, Akdeniz Bölgesi'nde Toroslar ve Marmara Bölgesi'nde Uludağ'da etkilidir